انواع، مزایا و کاربردهای عایق الیاف معدنی

عایق الیاف معدنی یکی از مطمئن‌ترین و پایدارترین راه‌حل‌ها برای کنترل حرارت و صدا در ساختمان و صنعت است. این عایق از ذوب سنگ‌های آذرین و تبدیل آن‌ها به الیاف نسوز ساخته می‌شود؛ ساختاری سبک اما مقاوم که در برابر آتش کاملاً پایدار است و در رده غیرقابل‌احتراق قرار می‌گیرد. وجود حفره‌های ریز هوا میان الیاف، انتقال حرارت را کاهش می‌دهد و همین ویژگی آن را به گزینه‌ای مناسب برای کاهش مصرف انرژی تبدیل کرده است. از سوی دیگر، تراکم الیاف باعث جذب چشمگیر صدا و بهبود کیفیت آکوستیک فضا می‌شود. انواع مختلف آن، از مدل‌های رولی و پانلی تا پتویی و لوله‌ای، برای نیازهای متفاوت از دیوارهای داخلی تا تأسیسات صنعتی کاربرد دارند. نصب آسان، طول عمر بالا و سازگاری با محیط‌زیست، عایق الیاف معدنی را به انتخابی هوشمندانه برای خریدارانی تبدیل کرده است که به دنبال ایمنی، دوام و کارایی واقعی هستند. در این مقاله از کناف ایران به بررسی عایق ها میپردازیم.

عایق الیاف معدنی چیست ؟

عایق الیاف معدنی یکی از مهم ترین فناوری های نوین در کنترل حرارت و صدا به شمار می رود و به دلیل ساختار کاملاً غیر قابل اشتعال، در بسیاری از پروژه های ساختمانی و صنعتی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. این عایق از ذوب سنگ های آذرین یا مواد معدنی بازیافتی تولید می شود و سپس در فرآیندی دقیق به الیاف بسیار نازک تبدیل می گردد. میان این الیاف، حجم زیادی هوا محبوس می شود و همین موضوع انتقال حرارت را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. علاوه بر عملکرد حرارتی، تراکم مناسب الیاف و ساختار چند لایه باعث جذب مؤثر صدا و کاهش آلودگی صوتی در فضاهای شهری می شود. دوام بالا، مقاومت در برابر رطوبت و ثبات ابعادی نیز از ویژگی هایی هستند که عایق الیاف معدنی را برای ساختمان های مسکونی، تاسیسات صنعتی و محیط های حساس به ایمنی به گزینه ای مطمئن تبدیل می کنند.

ترکیبات اصلی الیاف معدنی

ترکیبات اصلی الیاف معدنی از مواد طبیعی و معدنی تشکیل شده است که هر کدام نقش ویژه ای در مقاومت حرارتی، پایداری مکانیکی و ایمنی این عایق دارند. مهم ترین ماده اولیه در تولید پشم سنگ، سنگ بازالت است؛ یک سنگ آذرین با نقطه ذوب بالا که الیاف حاصل از آن مقاومت حرارتی قابل توجهی ایجاد می کند. در کنار بازالت، از سنگ آهک و دولومیت برای تنظیم خواص فیزیکی و شیمیایی استفاده می شود. در تولید پشم سرباره نیز از سرباره کوره های فولادسازی بهره گرفته می شود که گزینه ای اقتصادی تر اما با مقاومت حرارتی کمتر است. مواد پیوند دهنده بدون فرمالدهید، مانند فناوری نوین اکوس، به الیاف استحکام و یکپارچگی بیشتری می بخشند. ترکیب این مواد، ساختاری سبک، نسوز و پایدار فراهم می کند که برای دیوار کناف، سقف، تجهیزات صنعتی و محیط های با دمای بالا کاملاً مناسب است.

ویژگی های مهم عایق الیاف معدنی

انتخاب عایق الیاف معدنی زمانی نتیجه مطلوب می دهد که خریدار به مجموعه ای از ویژگی های فنی و کاربردی توجه کند. نخستین شاخص، مقاومت حرارتی است؛ زیرا ساختار الیاف و حجم هوای محبوس میان آن ها تعیین می کند که عایق تا چه حد می تواند از هدر رفت انرژی جلوگیری کند. ضریب انتقال حرارت پایین در این عایق ها نقش مهمی در صرفه جویی انرژی ساختمان دارد. ویژگی مهم دیگر، غیر قابل اشتعال بودن است که آن را برای پروژه های دارای الزامات ایمنی سختگیرانه مناسب می سازد. از سوی دیگر، توان جذب صدا در عایق الیاف معدنی باعث کاهش آلودگی صوتی و افزایش کیفیت آکوستیک می شود. پایداری در برابر رطوبت، ثبات ابعادی و طول عمر بالا نیز معیارهایی هستند که خریدار باید پیش از انتخاب نهایی به آن ها توجه کند تا عملکرد عایق در بلندمدت تضمین شود.

• مقاومت حرارتی بالا برای کنترل دقیق دما

• غیر قابل اشتعال بودن و ایمنی واقعی در برابر آتش

• ضریب انتقال حرارت پایین برای صرفه جویی انرژی

• جذب صدای قوی برای کاهش آلودگی صوتی

• پایداری در برابر رطوبت بدون افت کیفیت

• ثبات ابعادی و عدم تغییر شکل در طول زمان

• سازگاری با محیط زیست و تولید بدون مواد مضر

انواع و کاربرد عایق ها

عایق های الیاف معدنی، گروه وسیعی از محصولات عایق کاری هستند که بر اساس ماده اولیه و فرآیند تولید، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. هر کدام از این گروه ها، خواص و کاربردهای منحصر به فردی دارند که انتخاب آن ها را برای شرایط مختلف توجیه پذیر می سازد. پشم سنگ، به عنوان شناخته شده ترین عضو این خانواده، از ذوب سنگ بازالت تولید می شود و به دلیل مقاومت حرارتی و صوتی بالا، در عایق کاری ساختمان ها، تاسیسات صنعتی و جلوگیری از انتقال صدا نقش حیاتی دارد. پشم سرباره، نوعی دیگر است که از بازیافت پسماندهای فولادسازی به دست می آید و با ارائه راه حلی اقتصادی، در دماهای متوسط عملکرد مؤثری دارد. در نهایت، الیاف بازالتی و الیاف سرامیکی برای کاربردهای بسیار حساس با دماهای فوق العاده بالا، مانند کوره های صنعتی و صنایع پتروشیمی، طراحی شده اند. تنوع در این محصولات، به مهندسان و مصرف کنندگان امکان می دهد تا مناسب ترین عایق را برای پروژه های خود انتخاب کنند.

پشم سنگ (Rock Wool)

پشم سنگ که از پر کاربرد ترین انواع عایق الیاف معدنی است، از ذوب سنگ بازالت در دماهای بسیار بالا (حدود ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد) تولید می شود. بازالت، سنگی آتشفشانی و فراوان، پایه و اساس خواص حرارتی و صوتی منحصر به فرد این عایق است. پس از ذوب، مواد به الیاف نازک تبدیل و با رزین های مخصوص به هم چسبیده می شوند تا صفحات یا رول های پشم سنگ شکل گیرند. این عایق به دلیل مقاومت فوق العاده در برابر حرارت (تا ۷۵۰ درجه سانتی گراد) و خاصیت غیر قابل اشتعال بودن، انتخابی ایده آل برای عایق کاری دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان، سقف، کف و همچنین تجهیزات صنعتی است. توانایی بالای آن در جذب صدا نیز باعث شده که در فضاهایی با نیاز به آکوستیک بالا، مانند استودیوها و سالن های کنفرانس، به وفور استفاده شود. پشم سنگ با حفظ انرژی و کاهش آلودگی صوتی، به بهبود کیفیت زندگی کمک شایانی می کند.

پشم سرباره (Slag Wool)

پشم سرباره نوعی دیگر از عایق الیاف معدنی است که به جای سنگ بازالت، از سرباره های کوره های ذوب آهن یا فولاد به عنوان ماده اولیه استفاده می کند. این رویکرد نه تنها یک راه حل کارآمد برای بازیافت پسماندهای صنعتی ارائه می دهد، بلکه به تولید عایقی با ویژگی های منحصر به فرد نیز منجر می شود. فرآیند تولید پشم سرباره شباهت زیادی به پشم سنگ دارد؛ سرباره ها پس از ذوب شدن به الیاف نازک تبدیل می شوند و سپس در اشکال مختلف مانند پانل، رول یا پتویی عرضه می گردند. اگرچه مقاومت حرارتی پشم سرباره کمی پایین تر از پشم سنگ است (حدود ۶۰۰ درجه سانتی گراد)، اما همچنان یک عایق حرارتی و صوتی مؤثر به شمار می رود. این نوع عایق به خصوص در پروژه هایی که محدودیت های بودجه وجود دارد یا نیاز به عایق کاری با دمای متوسط است، گزینه ای اقتصادی و کارآمد محسوب می شود.

الیاف بازالتی و سرامیکی

الیاف بازالتی و سرامیکی، نماینده نسل پیشرفته تری از عایق های الیاف معدنی هستند که برای مقابله با شرایط سخت تر محیطی و دماهای فوق العاده بالا طراحی شده اند. الیاف بازالتی مستقیماً از ذوب سنگ بازالت خالص تولید می شوند و بدون نیاز به چسب یا رزین، به الیافی بسیار مقاوم در برابر حرارت (تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد) و کشش تبدیل می گردند. این الیاف به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی برتر، در صنایع پیشرفته، ساخت کامپوزیت ها و محیط های خورنده کاربرد دارند. الیاف سرامیکی نیز برای دماهای بسیار بالاتر، حتی تا ۱۴۰۰ درجه سانتی گراد، طراحی شده اند و در کوره های صنعتی، پتروشیمی و صنایع شیشه سازی استفاده می شوند. این دو نوع عایق، با ارائه مقاومت حرارتی بی نظیر، راه حل هایی حیاتی برای صنایع سنگین فراهم می آورند که در آن ها دمای فوق العاده زیاد و ایمنی در برابر آتش، اولویت اصلی است.

مقایسه فنی بین انواع الیاف معدنی

ویژگی فنی	پشم سنگ (Rock Wool)	پشم سرباره (Slag Wool)	الیاف سرامیکی (Ceramic Fiber)
ماده اولیه اصلی	سنگ آذرین بازالت	سرباره کوره های ذوب آهن	اکسید آلومینیوم و سیلیکا
حداکثر دمای کارکرد	۷۵۰ درجه سانتی گراد	۶۰۰ درجه سانتی گراد	۱۴۰۰ درجه سانتی گراد
ضریب هدایت حرارتی (λ\lambdaλ)	۰/۰۳۷ تا ۰/۰۴۰ W/m.k	۰/۰۳۹ تا ۰/۰۴۳ W/m.k	۰/۰۶ تا ۰/۱ W/m.k (بسته به چگالی)
کلاس واکنش در برابر حریق	A1 (کاملاً غیر قابل اشتعال)	A1 (کاملاً غیر قابل اشتعال)	A1 (کاملاً غیر قابل اشتعال)
کاربرد اصلی	عایق حرارتی و صوتی ساختمان و صنعت	عایق حرارتی متوسط و بازیافت پسماند	عایق کاری کوره ها و صنایع با دمای فوق العاده بالا
مقاومت در برابر رطوبت	خوب	متوسط	بسیار خوب
قیمت نسبی	متوسط رو به بالا	اقتصادی	بالا (به دلیل تخصصی بودن)

مزایای استفاده

عایق های الیاف معدنی از جمله بهترین گزینه ها برای بهینه سازی مصرف انرژی و افزایش کیفیت محیط داخلی ساختمان ها هستند. این نوع عایق ها به دلیل ساختار فیبری منحصربه‌فرد و ترکیبات معدنی آن ها، توانایی بالایی در جلوگیری از انتقال حرارت دارند. همچنین به دلیل مقاومت بالا در برابر آتش و طول عمر زیاد، ایمنی و دوام ساختمان را بهبود می بخشند. استفاده از این عایق ها نه تنها هزینه های انرژی را کاهش می دهد بلکه شرایط ایده آلی برای سکونت و کار فراهم می کند. در کنار این موارد، مزیت مهم دیگری که باعث استقبال گسترده آن ها شده، بهبود قابل توجه آسایش صوتی و کاهش نویز محیط است. در کل، عایق الیاف معدنی ترکیبی از عملکرد حرارتی، صوتی و ایمنی است که ارزش افزوده فراوانی به ساختمان می بخشد.

صرفه‌جویی انرژی و کاهش بار حرارتی

یکی از مهم ترین مزایای عایق های الیاف معدنی، صرفه جویی چشمگیر در مصرف انرژی است. این عایق ها با کاهش انتقال حرارت از دیوار، سقف کاذب و کف ساختمان، به کاهش بار سیستم های سرمایشی و گرمایشی کمک می کنند. ضریب هدایت حرارتی پایین عایق الیاف معدنی باعث می شود که گرما در زمستان کمتر از داخل ساختمان خارج و در تابستان نیز کمتر وارد شود. این خاصیت به حفظ تعادل دمایی کمک کرده و بار مصرف انرژی را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. کاهش مصرف انرژی نه تنها هزینه‌های قبض ها را کمتر می کند بلکه نقش مهمی در کاهش گازهای گلخانه ای و حفاظت از محیط زیست ایفا می نماید.

بهبود آسایش صوتی فضاها

عایق های الیاف معدنی به دلیل ساختار فیبری متراکم خود، قابلیت فوق العاده ای در جذب و کاهش انتقال صدا از بیرون به داخل ساختمان و بالعکس دارند. این ویژگی برای کاهش نویز شهری، جلوگیری از ورود صداهای ناخواسته محیط و افزایش آرامش در فضاهای مسکونی و اداری بسیار حیاتی است. پشم سنگ و پشم سرباره عمدتاً به عنوان عایق صوتی در دیوارهای جداکننده و سقف ها کاربرد وسیعی دارند. این عایق ها با کاهش بازتاب صوت، کیفیت آکوستیک داخلی را بهبود می بخشند و موجب ایجاد محیطی آرام تر، با راندمان کاری بالاتر و راحتی بیشتر ساکنان می شوند. بهبود آسایش صوتی به سلامت روانی و عملکرد بهتر افراد نیز کمک شایانی می کند.

مقاومت بالا در برابر آتش

یکی از خصوصیات برجسته عایق های الیاف معدنی، مقاومت بسیار بالا در برابر حریق است. این عایق ها از مواد معدنی غیر قابل احتراق ساخته شده اند و به عنوان یک سد حرارتی در برابر آتش عمل می کنند. پشم سنگ به طور خاص توانایی تحمل دماهای بسیار بالا تا حدود ۷۵۰ درجه سانتی گراد را دارد بدون اینکه ویژگی های ساختاری خود را از دست بدهد. این مقاومت موجب کاهش سرعت انتقال شعله و گرما در ساختمان می شود و زمان بیشتری برای تخلیه افراد و عملیات اطفا حریق فراهم می کند. استفاده از عایق الیاف معدنی گامی موثر در افزایش ایمنی ساختمان ها و کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از آتش سوزی است.

Mineral fiber insulation is inherently non-combustible, offering superior fire safety and exceptional thermal resistance in demanding environments.

عایق الیاف معدنی ذاتاً نسوز است و ایمنی بی‌نظیری در برابر آتش و مقاومت حرارتی فوق‌العاده‌ای در محیط‌های چالش‌برانگیز فراهم می‌کند.
منبع: naima

قیمت خرید عایق الیاف معدنی

استعلام قیمت و خرید عایق الیاف معدنی به عوامل متعددی وابسته است که بر بهای نهایی این محصولات تأثیر مستقیم می‌گذارد. انواع گوناگون عایق‌ها نظیر پشم سنگ، پشم شیشه و الیاف سرامیک، هر یک دارای ساختار و مشخصات فنی متفاوتی هستند که بهای آن‌ها را نیز دستخوش تغییر می‌کند.

ویژگی کلیدی	نکات مهم در انتخاب	بازه قیمتی تقریبی (تومان)
نوع عایق	پشم سنگ (ساختمان / صنعت)، پشم سرباره (اقتصادی برای دماهای متوسط)، الیاف سرامیکی (صنعتی)
پشم سنگ رولی فویلدار	مناسب عایق کاری حرارتی و صوتی، دانسیته متغیر بین ۲۵ تا ۵۰	۱۰۹,۰۰۰ تا ۱۹۳,۰۰۰ تومان (هر متر مربع)
پشم سنگ رولی سپاهان	کیفیت بالا، دانسیته ۳۰ تا ۵۰، دوام و کارایی بالا	۱۴۵,۰۰۰ تا ۲۴۸,۰۰۰ تومان (هر متر مربع)
پشم سنگ پانلی تخته‌ای	مناسب دیوار و سقف، دانسیته ۵۰ تا ۱۲۰، ضخامت معمول ۳ تا ۵ سانت	۱۴۴,۰۰۰ تا ۳۸۹,۴۰۰ تومان (هر متر مربع)
پشم سنگ پانلی سپاهان	کیفیت مرغوب و استاندارد، دانسیته ۸۰ تا ۱۵۰، برای پروژه های صنعتی	۲۱۷,۲۰۰ (۴ سانت، دانسیته ۸۰) تا ۵۳۶,۰۰۰ تومان (۵ سانت، دانسیته ۱۵۰)
پشم سنگ پانلی عایق‌دار	عایق حرارتی و صوتی قوی، مناسب ساختمان ها و صنایع	مقادیر فوق تقریباً مشابه با پانلی‌ها
الیاف سرامیکی و سردمداری	استفاده ویژه صنعتی و دمای بسیار بالا (قیمت بسیار بالاتر از پشم سنگ)	معمولا چند برابر قیمت پشم سنگ (استعلام جداگانه)

سوالات رایج درباره عایق الیاف معدنی

منابع:
buildingscience
knauf