انواع نوارهای کاغذی صنعت ساختمان سازی

نوار درزگیر کاغذی یکی از اجزای کلیدی در اجرای استاندارد سیستم کناف است که وظیفه اصلی آن جلوگیری از ترکخوردگی محل اتصال پانلهای گچی است. این نوار با قرار گرفتن در میان لایههای بتونه، تنشهای ناشی از انبساط، انقباض و نشست ساختمان را جذب میکند و مانع انتقال آنها به سطح نهایی میشود. برخلاف تصور رایج، نوار درزگیر فقط یک لایه پوششی نیست، بلکه نقش مسلحکننده دارد و کیفیت نهایی رنگ و صافی دیوار به اجرای صحیح آن وابسته است. ساختار الیافی نوار کاغذی باعث چسبندگی مناسب با بتونه شده و خطوط تا در مرکز نوار، اجرای دقیق کنجها را آسان میکند. مهمترین نکته در استفاده از نوار درزگیر، نصب آن روی بتونه خیس و رعایت جهت صحیح نوار است. با توجه به توصیه های ایران کناف استفاده از نوار استاندارد و اجرای اصولی، سطحی یکدست، بادوام و بدون ترک را تضمین میکند.
فهرست محتوا

کاربردهای اصلی نوارهای درزگیر
نوارهای درزگیر کاغذی یکی از اجزای تعیین کننده در کیفیت نهایی اجرای کناف به شمار می روند و نقش آن ها فراتر از یک پوشش ساده است. کاربرد اصلی این نوارها، مسلح سازی درزهای اتصال پانل های گچی و کنترل تنش های سطحی ناشی از حرکت سازه، تغییرات دما و رطوبت است. بدون استفاده از نوار درزگیر، بتونه به تنهایی توان تحمل این تنش ها را نداشته و به مرور زمان دچار ترک خوردگی می شود. نوار کاغذی با ساختار الیافی خود، نیروها را در سطح پخش کرده و از تمرکز تنش در یک نقطه جلوگیری می کند. به همین دلیل، در اجرای استاندارد سیستم ساخت و ساز خشک، استفاده از نوار درزگیر کاغذی یک الزام فنی محسوب می شود. این نوارها در درزهای طولی، کنج های داخلی و حتی برخی جزئیات اجرایی خاص، کیفیت، دوام و یکنواختی سطح نهایی را تضمین می کنند.
استفاده در درز طولی پانل ها
مهم ترین و رایج ترین کاربرد نوارهای درزگیر کاغذی، استفاده در درز طولی پانل های گچی است؛ جایی که بیشترین احتمال ترک خوردگی وجود دارد. در این محل، دو پانل در کنار یکدیگر قرار می گیرند و اختلاف جزئی حرکت یا نشست، مستقیماً روی بتونه تاثیر می گذارد. نوار درزگیر کاغذی با قرار گرفتن در میان لایه های بتونه، اتصال این دو پانل را تقویت کرده و سطحی یکپارچه ایجاد می کند. این نوار باعث می شود بتونه در برابر کشش و تنش مقاوم تر عمل کند و ترک های خطی در طول زمان شکل نگیرد. اجرای صحیح نوار در این بخش، تاثیر مستقیمی بر کیفیت رنگ آمیزی نهایی دارد و از باز شدن درزها پس از خشک شدن یا گذشت زمان جلوگیری می کند. به همین دلیل، درز طولی پانل ها بدون نوار کاغذی، یک اجرای ناقص و غیر استاندارد محسوب می شود.
کاربرد در کنج های داخلی و خارجی
کنج های داخلی و خارجی از حساس ترین نقاط در اجرای کناف هستند و کوچک ترین خطا در این بخش ها، به سرعت در سطح نهایی قابل مشاهده خواهد بود. نوارهای درزگیر کاغذی به دلیل داشتن خط تا در مرکز خود، امکان اجرای دقیق و کنترل شده کنج ها را فراهم می کنند. در کنج های داخلی، نوار کاغذی کمک می کند زاویه به شکل تمیز و یکنواخت شکل بگیرد و از ایجاد ترک در محل اتصال دو سطح جلوگیری شود. در کنج های خارجی نیز، این نوار اغلب در کنار ابزارهای محافظ زاویه استفاده می شود تا هم مقاومت مکانیکی افزایش یابد و هم خط کنج صاف و منظم باقی بماند. استفاده از نوار در این نقاط باعث می شود تنش های ناشی از ضربه یا حرکت سازه جذب شده و کنج ها در طول زمان دچار شکستگی یا ترک نشوند.
انواع نوارها
در اجرای اصولی کناف، انتخاب درست از میان انواع نوارهای درزگیر کاغذی نقش تعیین کننده ای در جلوگیری از ترک خوردگی و افزایش دوام سطح نهایی دارد. نوار کاغذی تنها یک ابزار پوششی نیست، بلکه بخشی از سیستم کنترل تنش در درزهای پانل گچی محسوب می شود. هر نوع نوار کاغذی برای شرایط اجرایی مشخصی طراحی شده و استفاده نادرست از آن می تواند کیفیت کل پروژه را تحت تاثیر قرار دهد. شناخت تفاوت های ساختاری و کاربردی انواع نوارهای درزگیر کاغذی، به مجری کمک می کند تا متناسب با محل اجرا، بهترین انتخاب را داشته باشد. در ادامه، رایج ترین و کاربردی ترین انواع نوار کاغذی که در پروژه های حرفه ای استفاده می شوند، بررسی می شوند.

| نوع نوار درزگیر کاغذی | کاربرد اصلی | ویژگی شاخص | محل استفاده پیشنهادی |
|---|---|---|---|
| نوار کاغذی ساده | پوشش درزهای مستقیم | درگیری کامل با بتونه | درز طولی پانل گچی |
| نوار کاغذی خط دار | اجرای دقیق کنج | دارای خط تا مرکزی | کنج های داخلی و زاویه ها |
| نوار کاغذی تقویت شده | افزایش مقاومت سطح | الیاف مقاوم تر | فضاهای پرتردد و حساس |
نوار کاغذی ساده
نوار کاغذی ساده رایج ترین نوع نوار درزگیر کاغذی است که برای پوشش درزهای مستقیم و طولی پانل های گچی استفاده می شود. این نوار از الیاف کاغذی فشرده ساخته شده و به گونه ای طراحی شده که هنگام قرار گرفتن داخل بتونه، با آن درگیر شده و یک لایه مسلح یکنواخت ایجاد کند. نوار کاغذی ساده بیشتر در سقف ها و سقف های کاذب و دیوارهای مسطح کاربرد دارد؛ جایی که درزها در یک راستا قرار دارند و تمرکز تنش بالاست. اگر این نوار روی بتونه خیس و با فشار کنترل شده نصب شود، احتمال ایجاد ترک های خطی به حداقل می رسد. سادگی ساختار، قیمت مناسب و عملکرد قابل اعتماد باعث شده نوار کاغذی ساده انتخاب اول بسیاری از مجریان حرفه ای باشد.

نوار کاغذی خط دار
نوار کاغذی خط دار برای اجرای دقیق و تمیز کنج های داخلی طراحی شده است. این نوع نوار دارای یک یا چند خط تا در مرکز خود است که امکان شکل گیری زاویه درست را بدون شکستگی فراهم می کند. در کنج هایی که دو سطح به هم می رسند، تمرکز تنش معمولاً بیشتر است و اجرای نادرست می تواند به ترک های زود هنگام منجر شود. نوار کاغذی خط دار با ایجاد یک خط هدایت مرکزی، به مجری کمک می کند تا نوار دقیقاً در محل مناسب بنشیند و زاویه ای یکنواخت ایجاد شود. استفاده از این نوار باعث کاهش خطای اجرایی، افزایش سرعت کار و بهبود کیفیت نهایی سطح می شود. به همین دلیل، در پروژه های استاندارد کناف، این نوع نوار انتخابی حرفه ای محسوب می شود.
نوار کاغذی تقویت شده
نوار کاغذی تقویت شده نسخه ای مقاوم تر از نوارهای معمولی است که برای شرایط اجرایی خاص طراحی شده است. در ساخت این نوع نوار، از الیاف با استحکام بالاتر یا لایه های تقویتی استفاده می شود تا عملکرد بهتری در برابر تنش های حرکتی داشته باشد. این نوار بیشتر در فضاهای پرتردد، دیوارهای بلند یا نقاطی که احتمال ضربه و لرزش وجود دارد، کاربرد دارد. نوار کاغذی تقویت شده به خوبی در بتونه قرار می گیرد و پس از خشک شدن، ساختاری مستحکم تر نسبت به نوار ساده ایجاد می کند. اگر هدف، افزایش حداکثری دوام سطح و کاهش نیاز به ترمیم های آینده باشد، انتخاب نوار کاغذی تقویت شده یک تصمیم فنی و آینده نگرانه خواهد بود.
تفاوت نوار کاغذی با نوار توری
نوار کاغذی و نوار توری هر دو برای پوشش درزهای پانل گچی استفاده می شوند، اما از نظر عملکرد فنی تفاوت های مهمی دارند که دانستن آن ها برای اجرای استاندارد ضروری است. نوار کاغذی داخل بتونه قرار می گیرد و پس از خشک شدن، بخشی از ساختار درز می شود. این ویژگی باعث می شود تنش های حرکتی سازه به صورت یکنواخت پخش شده و احتمال ترک خوردگی کاهش پیدا کند. در مقابل، نوار توری بیشتر به صورت سطحی عمل می کند و در بسیاری از موارد، به ویژه در حرکت های طولی پانل ها، عملکرد ضعیف تری دارد. نوار توری نصب ساده تری دارد، اما دوام آن در پروژه های حرفه ای کمتر است. به همین دلیل، مجریان باتجربه در کارهای حساس و ماندگار، نوار کاغذی را انتخاب می کنند تا سطح نهایی پایدارتر و قابل اعتمادتر باشد.
| معیار مقایسه | نوار کاغذی | نوار توری |
|---|---|---|
| نحوه عملکرد | درون بتونه قرار می گیرد | روی سطح اجرا می شود |
| میزان کنترل ترک | بسیار بالا | متوسط |
| مقاومت در برابر حرکت سازه | قوی و پایدار | ضعیف تر |
| محل کاربرد مناسب | درزهای طولی و کنج ها | ترمیم های سبک |
| دوام نهایی سطح | طولانی مدت | کوتاه تر |
| انتخاب حرفه ای | کاملاً مناسب | فقط در موارد محدود |
اجرای اصولی نوار کاغذی
اجرای اصولی نوار کاغذی یکی از مهم ترین مراحل در تکمیل درزهای پانل گچی محسوب می شود و تاثیر مستقیمی بر کیفیت نهایی سطح دارد. نوار کاغذی باید حتماً روی بتونه خیس نصب شود تا اتصال کامل بین نوار و سطح ایجاد گردد. در این مرحله، فشار دست باید کنترل شده باشد؛ فشار زیاد باعث بیرون زدن بتونه و کاهش چسبندگی نوار می شود. جهت صحیح نوار نیز اهمیت بالایی دارد و باید به گونه ای قرار گیرد که بیشترین تماس را با بتونه داشته باشد. پس از نصب نوار، اجرای لایه های بعدی بتونه به صورت تدریجی انجام می شود تا سطحی یکنواخت و آماده رنگ ایجاد گردد. توجه به این جزئیات ساده، از ایجاد ترک های آینده جلوگیری می کند.
مرحله به مرحله اجرای اصولی نوار کاغذی
آماده سازی سطح
سطح پانل ها باید کاملاً تمیز و بدون گرد و غبار باشد.
لبه های آسیب دیده ابتدا با بتونه اصلاح می شوند.
درزها نباید برجستگی یا فرورفتگی شدید داشته باشند.
سطح خشک اما آماده پذیرش بتونه باشد.
آماده سازی صحیح پایه کیفیت نهایی اجرا است.
اجرای بتونه درزگیری
بتونه درزگیری به صورت یکنواخت روی درز اجرا می شود.
ضخامت بتونه باید متوسط و پیوسته باشد.
بتونه نباید شل یا بیش از حد سفت باشد.
تمام طول درز باید پوشش داده شود.
نوار کاغذی فقط روی بتونه خیس نصب می شود.
قرار دادن نوار کاغذی
نوار کاغذی روی بتونه خیس قرار داده می شود.
نصب از ابتدای درز تا انتها انجام می شود.
نوار نباید تا خورده یا چین دار شود.
سمت صحیح نوار باید به بتونه بچسبد.
دقت در این مرحله از ایجاد حباب جلوگیری می کند.
فشردن و تثبیت نوار
با کاردک نوار از مرکز به طرفین فشرده می شود.
فشار باید یکنواخت و کنترل شده باشد.
هوای زیر نوار کاملاً خارج می شود.
بتونه نباید به طور کامل تخلیه شود.
نوار باید کاملاً به سطح قفل شود.
بتونه پوششی اولیه
یک لایه نازک بتونه روی نوار اجرا می شود.
هدف پوشاندن بافت نوار است نه ضخامت زیاد.
سطح باید صاف و بدون موج باشد.
این لایه نقش تثبیت نهایی را دارد.
بتونه باید قبل از مرحله بعد خشک شود.
بتونه کاری نهایی
پس از خشک شدن، بتونه تکمیلی اجرا می شود.
سطح به آرامی پهن و یکنواخت می شود.
لبه ها به اطراف محو می گردند.
آماده سازی برای رنگ یا پوشش انجام می شود.
اجرای درست این مرحله کیفیت نهایی را تضمین می کند.
Using the wrong type of joint compound, such as general-purpose mud for the initial embedding coat, can compromise the tape’s bond and reduce its strength against cracking.
استفاده از نوع نامناسب بتونه درزگیری، مانند بتونه چندمنظوره برای لایه اولیه، میتواند پیوند نوار را به خطر انداخته و مقاومت آن در برابر ترک خوردگی را کاهش دهد.
منبع: thespruce
اشتباهات رایج در استفاده از نوار کاغذی
در ادامه اشتباهات رایج در استفاده از نوار کاغذی به صورت موردی، کوتاه، تخصصی و واضح آمده است:
- استفاده از نوار کاغذی روی سطح گرد و غباردار یا مرطوب
- اجرای نوار بدون بتونه خیس در زیر آن
- استفاده از بتونه بیش از حد شل یا بیش از حد سفت
- قرار دادن نوار با سمت اشتباه روی درز
- چین خوردن یا تا خوردن نوار هنگام نصب
- فشار نامنظم کاردک و خروج ناقص هوا
- تخلیه کامل بتونه از زیر نوار
- ضخیم کاری بیش از حد در لایه اول بتونه
- اجرا نکردن زمان خشک شدن بین مراحل
- سمباده کاری زود هنگام قبل از خشک شدن کامل
- استفاده از نوار کاغذی معمولی در کنج های حساس بدون تقویت
- اجرای نوار کاغذی روی درزهای باز یا ناتراز
- استفاده از نوار بی کیفیت یا نگهداری شده در محیط مرطوب
سوالات رایج درباره نوار درزگیر کاغذی
آیا نوار کاغذی تاریخ مصرف دارد؟
بله، اگر مدت طولانی در محیط مرطوب نگهداری شود، خاصیت جذب بتونه و چسبندگی آن کاهش پیدا می کند.
آیا می توان نوار کاغذی را روی بتونه خشک دوباره نصب کرد؟
خیر، برای نصب صحیح حتماً باید یک لایه بتونه تازه زیر نوار اجرا شود.
چرا بعضی نوارهای کاغذی بعد از رنگ مشخص می شوند؟
به دلیل نازک بودن بتونه نهایی یا اجرا نشدن لایه پوششی یکنواخت قبل از رنگ.
منابع:
finehomebuilding
dummies



