سقف فلزی چیست؟ کاربردها+انواع

سقف فلزی امروزه به عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای سازه‌های مدرن شناخته می‌شود. این سقف‌ها، که عمدتاً از فولاد گالوانیزه، آلومینیوم یا ورق‌های رنگی ساخته می‌شوند، تنوع بالایی دارند و به اشکال مختلفی مانند عرشه فولادی، سقف شیروانی و سقف‌های کامپوزیتی اجرا می‌گردند. قابلیت تحمل وزن بالا، مقاومت در برابر زلزله و رطوبت، سرعت نصب زیاد و ظاهر زیبا از مهم‌ترین ویژگی‌های سقف‌های فلزی است. همچنین این سقف‌ها دوام بالایی دارند و نیاز به نگهداری حداقلی دارند، بنابراین گزینه‌ای اقتصادی و طولانی‌مدت برای پروژه‌های ساختمانی محسوب می‌شوند. دراین مقاله از کناف ایران به آشنایی با انواع سقف فلزی می‌پردازیم و ویژگی‌های هرکدام که انتخاب بهتر و ایمن‌تر برای معماران و مجریان ساختمان را فراهم می‌کند بازگو می‌کنیم.

کاربردهای سقف فلزی

سقف‌های فلزی امروز فقط محدود به سوله یا کارخانه نیستند؛ بلکه کاربرد آنها در معماری مدرن تا بازسازی بناهای سنتی گسترده شده است. این سقف‌ها با سرعت نصب بالا، مقاومت عالی و قابلیت انعطاف در طراحی، در بسیاری از کاربری‌های کوچک و بزرگ حضور دارند.

استفاده در ساختمان‌های مرتفع و اداری

یکی از کاربردهای اساسی سقف فلزی، استفاده در برج‌ها و ساختمان‌های چند طبقه است. سقف‌های عرشه فولادی و کامپوزیت به علت تحمل بار زیاد و رفتار مناسب در برابر زلزله، انتخاب اول سازندگان ساختمان‌های مرتفع هستند و به استحکام سازه کمک می‌کنند.

کاربرد در فضاهای صنعتی

سقف فلزی در سوله‌های صنعتی به علت مقاومت بالای این مدل سقف ها در برابر شرایط جوی ، در سالن‌های تولید و انبارها بیشترین کاربرد را دارد. این نوع سقف، وزن کمی به سازه تحمیل می‌کند، سرعت اجرای پروژه را بالا می‌برد و نسبت به سازه‌های سنتی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است.

انتخاب محبوب برای ویلا

در مناطق بارانی یا برفی، سقف فلزی شیروانی و کرکره‌ای به خاطر آب‌بندی دقیق و مقاومت در برابر خوردگی، بهترین انتخاب برای ویلاها و خانه‌های ویلایی است. ظاهر زیبا و امکان اجرای طرح‌های مدرن و شیک، طراحان را به سمت این سقف‌ها سوق می‌دهد.

مناسب برای پروژه‌های بازسازی

در پروژه‌های بهسازی بناهای قدیمی، سقف فلزی (مثل طاق ضربی یا تیرچه فلزی) هم به دلیل کاهش بار مرده ساختمان و هم سرعت در اجرا، نقش ویژه‌ای در مقاوم‌سازی و بازسازی ایفا می‌کند.

کاربرد خاص در پارکینگ، انبار

سقف‌های فلزی به دلیل سبکی و امکان اجرای دهانه طویل بدون ستون میانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت پارکینگ، بلاک‌های انبار و حتی سوله‌های ورزشی یا استخرهای سرپوشیده هستند.

بیشتر بدانید: قیمت کناف سقف و دیوار در تهران چقدر است؟

جدول انواع سقف

سقف های فلزی انواع مختلفی دارند که سعی کردیم در ادامه به معرفی آن‌ها و بیان ویژگی‌هایشان بپردازیم:

دسته‌بندی	نوع سقف	جنس و ساختار	مزیت اصلی	کاربرد پیشنهادی
مدرن و مقاوم	عرشه فولادی	ورق گالوانیزه + تیرآهن	سبک، مقاوم، نصب سریع	برج، سوله، مجتمع مرتفع
مدرن و مقاوم	روفیکس	شبکه فولادی مشبک	حذف شمع‌بندی، اجرا سریع	سازه‌های بتنی مدرن، برج مسکونی
مدرن و مقاوم	کامپوزیت	ترکیب ورق فولادی + بتن	مقاومت زیاد، ضدزلزله	ساختمان‌های بلند، تجاری
مدرن و لوکس	کرکره‌ای ایستاده	ورق گالوانیزه رنگی	زیبایی خاص، آب‌بندی برتر	سقف و نمای ویلا و ساختمان مدرن
اقتصادی و نیمه‌مدرن	تیرچه فلزی	پروفیل فلزی و تیرچه	ارزان، سریع در نصب	واحدهای مسکونی و اداری کوچک
اقتصادی و نیمه‌مدرن	کرومیت	تیرچه فولادی + ورق گالوانیزه	کاهش مصالح، اجرای آسان	آپارتمان‌ها و اداری میان‌طبقه
سنتی و بازسازی	طاق ضربی	قوطی آهنی و آجر	کم‌هزینه، اجرای بومی	پروژه‌های سنتی یا مرمت ساختمان
سقف شیب‌دار	شیروانی فلزی	آلومینیوم یا ورق گالوانیزه	سبک، ضدزنگ، نمای جذاب	ویلا، خانه باغ، سوله و پارکینگ

عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی از ورق گالوانیزه با پروفیل فولادی به عنوان تیر فرعی ساخته می‌شود. این سقف به دلیل وزن سبک، مقاومت بالا و اجرای سریع، یکی از بهترین گزینه‌ها برای برج‌ها، سوله‌های بزرگ و ساختمان‌های مرتفع است. خاصیت ضدزنگ و تحمل مناسب در برابر فشار و زلزله، از ویژگی‌های بارز این سیستم است. بازه قیمت اجرا و مصالح: هر متر مربع حدود ۸۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون تومان (وابسته به ضخامت و برند ورق).

روفیکس

سقف روفیکس متشکل از صفحات مشبک فولادی است که به اسکلت فلزی یا بتنی جوش می‌شود. مزیت روفیکس حذف شمع‌بندی و افزایش سرعت بتن‌ریزی است؛ این ویژگی مخصوصاً در پروژه‌های بلند مرتبه و سازه‌های پیچیده اهمیت دارد. روفیکس وزن مرده سقف را کاهش می‌دهد و مقاومت برشی خوبی ایجاد می‌کند. بازه قیمتی روفیکس معمولاً ۱.۱ تا ۱.۹ میلیون تومان برای هر متر مربع (شامل مصالح و اجرا).

کامپوزیت

کامپوزیت یعنی ترکیب ورق فولادی گالوانیزه به عنوان قالب زیرین و بتن مسلح روی آن، و گاهی آرماتور تقویتی. نقطه قوت این سقف تحمل بار مرده و زنده بالا، ضدزلزله بودن و دوام طولانی است. بیشتر در ساختمان‌های مسکونی و اداری با طبقات زیاد استفاده می‌شود. قیمت هر متر مربع کامپوزیت حال حاضر بازار ۱.۲ تا ۲ میلیون تومان است (بسته به ضخامت ورق و کیفیت بتن).

کرکره‌ای ایستاده (استندینگ سیم)

این سقف از ورق‌های رنگی یا طرح‌دار گالوانیزه ساخته می‌شود که به صورت عمودی و بدون پیچ نمایان اجرا می‌شود. سقف کرکره‌ای ایستاده فوق‌العاده زیبا، کاملاً آب‌بند و بادوام است. اغلب در ویلاهای مدرن، مراکز تجاری خاص یا ساختمان لاکچری کاربرد دارد. قیمت این نوع سقف بسته به طرح و ضخامت از ۱.۷ تا ۲.۵ میلیون تومان برای هر متر مربع متغیر است.

تیرچه فلزی

تیرچه فلزی از پروفیل یا میلگرد فولادی با قالب موقت یا دائمی (مثل بلوک سفالی) تشکیل شده است. اجرای سریع، اقتصادی بودن و مناسب پروژه‌های مسکونی و اداری کوچک و متوسط، از نقاط قوت این نوع سقف است. البته عایق صوتی ضعیف دارد. قیمت این سقف با توجه به نوع تیرچه و قالب، حدود ۹۰۰ هزار تا ۱.۳ میلیون تومان برای هر متر مربع برآورد می‌شود.

کرومیت

سقف کرومیت به کمک تیرچه‌های فولادی (کرومیت) و قالب موقت (بلوک سیمانی یا یونولیت) اجرا می‌شود. این سقف ضمن کاهش مصرف بتن، سرعت اجرا بالا و هزینه مقرون به صرفه دارد و برای دهانه‌های متوسط عالی است. کرومیت بیشتر برای ساختمان‌های اداری و آپارتمانی کاربرد دارد. بازه قیمتی آن حدود ۹۰۰ هزار تا ۱.۳ میلیون تومان در هر متر مربع است.

طاق ضربی

طاق ضربی شامل قوطی یا تیر آهن و آجر یا مصالح سنتی است که بیشتر برای بناهای قدیمی یا بازسازی مقصد دارد. قیمت پایین، اجرای ساده ولی وزن مرده زیاد و عایق‌بندی ضعیف مهم‌ترین خصوصیات آن است. امروزه به‌جز در پروژه‌های مرمت و برخی ساختمان‌های کم‌ارتفاع، کمتر استفاده می‌شود. قیمت هر متر مربع طاق ضربی حدود ۷۰۰ هزار تا ۹۰۰ هزار تومان (مناسب پروژه‌های کم‌هزینه).

شیروانی فلزی

سقف شیروانی فلزی از آلومینیوم یا ورق گالوانیزه موج‌دار یا طرح‌سنگی در رنگ‌های متنوع اجرا می‌شود. ضدخوردگی، سبکی و آب‌بندی خوب باعث شده برای ویلاها، خانه‌ باغ‌ها و پارکینگ ساخت این نوع سقف محبوب باشد. مقاومت حرارتی در این نوع کم است و باید عایق‌کاری شود. بازه قیمت سقف شیروانی معمولاً ۹۰۰ هزار تا ۱.۶ میلیون تومان در هر متر مربع است.

مزایای سقف فلزی

سقف فلزی به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فردش همواره مورد توجه مهندسان و معماران قرار گرفته است. اولین مزیت چشمگیر آن، مقاومت فوق‌العاده در برابر زلزله و حوادث طبیعی است؛ این سقف‌ها علاوه‌بر سبکی وزن، از استحکام بالایی برخوردارند. همچنین نصب سریع و آسان سقف‌های فلزی امکان پیشبرد پروژه‌ها در زمان کوتاه را فراهم می‌کند و کاهش هزینه‌های اجرایی را به همراه دارد.

طول عمر و عدم نیاز به تعمیر

یکی دیگر از مزایای مهم سقف فلزی، دوام بسیار بالا و مقاومت عالی در برابر پوسیدگی، حشرات و رطوبت است. این نوع سقف، سال‌ها بدون دغدغه تعویض یا تعمیر بزرگ، عملکرد مناسبی از خود نشان می‌دهد و به همین دلیل در پروژه‌های اقتصادی بسیار محبوب است.

قابلیت انعطاف بالا

انعطاف‌پذیری و امکان اجرای انواع طرح‌ها و رنگ‌های متنوع از دیگر امتیازات سقف فلزی است. طراحان می‌توانند با استفاده از این سقف‌ها، ظاهر مدرن و جذاب را بدون محدودیت برای ویلا، سوله یا برج‌های مرتفع پیاده‌سازی کنند و محصولی مطابق آخرین ترندهای معماری ارائه دهند.

کاهش بار مرده ساختمان

کاهش بار مرده با استفاده از سقف فلزی موجب افزایش ایمنی ساختمان و کاهش فشار بر سازه اصلی می‌شود. این ویژگی به کاهش مصرف فولاد و بتن در کل پروژه و در نتیجه بهبود عملکرد سازه در رویدادهای مخاطره‌آمیز کمک شایانی می‌کند.

معایب سقف فلزی

انتخاب سقف فلزی، با وجود مزایای فراوانش، همواره بدون محدودیت نبوده و برخی معایب نیز به همراه دارد. مهم‌ترین نقطه ضعف این سقف‌ها، انتقال حرارت بالا است که در صورت عدم اجرای صحیح عایق‌کاری حرارتی و صوتی، می‌تواند آسایش داخلی ساختمان را کاهش دهد. به همین دلیل، استفاده از عایق مناسب همواره توصیه می‌شود.

نیاز به عایق صوتی و حرارتی

یکی از چالش‌های سقف فلزی، رسانایی زیاد صوت و گرماست؛ صدای باران شدید یا شدت گرمای تابستان ممکن است باعث نارضایتی ساکنان شود. نصب عایق حرارتی و صوتی هم هزینه اجرا را افزایش می‌دهد و هم به دقت اجرایی بالاتری نیاز دارد تا نقاط ضعف به حداقل برسد.

احتمال خوردگی

اگرچه بیشتر سقف‌های مدرن از ورق‌های گالوانیزه یا پوشش‌دار ساخته می‌شوند، اما همچنان احتمال زنگ‌زدگی در مناطق مرطوب یا در صورت ضعف اجرا وجود دارد. مراقبت منظم و رنگ‌آمیزی و انتخاب مصالح مرغوب می‌تواند این ریسک را کاهش دهد، ولی هزینه و زمان نگهداری را افزایش می‌دهد.

قیمت اولیه نسبتاً بالاتر

سقف‌های فلزی با کیفیت به طور معمول هزینه اولیه بیشتری نسبت به سقف‌های سنتی دارند. هرچند این هزینه با سرعت نصب و طول عمر جبران می‌شود، اما در شروع پروژه، سرمایه بیشتری نیاز خواهد بود که باید در برآورد هزینه‌ها لحاظ شود.

جدول قیمت هر متر مربع سقف فلزی در سال ۱۴۰۴

نوع سقف	حدود قیمت هر متر مربع (تومان)	توضیحات
عرشه فولادی	1,140,000 ~ 1,410,000	بر اساس ضخامت 0.7 تا 1.25 میلی‌متر – بدون هزینه نصب
روفیکس	1,250,000 ~ 1,450,000	اجرای سریع، حذف شمع‌بندی، فلز گالوانیزه با مش آماده
کامپوزیت	1,300,000 ~ 1,600,000	ورق فولادی + بتن؛ مقاوم و ضد زلزله
کرکره‌ای ایستاده	1,050,000 ~ 1,250,000	پوشش رنگی و آب‌بندی برتر – مناسب نما و سقف شیبدار
تیرچه فلزی	980,000 ~ 1,150,000	اقتصادی، مناسب ساختمان‌های کوچک
کرومیت	1,020,000 ~ 1,180,000	سبک‌سازی و کاهش مصالح، مناسب میان‌طبقه
طاق ضربی	750,000 ~ 900,000	اجرای سنتی، کم‌هزینه
شیروانی فلزی	900,000 ~ 1,200,000	پوشش گالوانیزه یا رنگی – مناسب ویلا و سوله

سوالات متداول در خصوص سقف فلزی